مهندس سعید قشلاقی، فارغ التحصیل پژوهشگاه بین المللی زلزله در مطالعات و مدل سازیهایی که از سازههای تخریب شده، علی الخصوص در زلزله ازگله استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۶ به دست آوردند، دریافتند که بر خلاف نظر بعضی از فعالان صنعت ساختمان، با استفاده از وال پستها و میلگردهای بستر با جزئیات اجرایی درست میتوان مقاومت دیوارها را در برابر زلزله بالا برد.
ایشان بعد از بررسیهای جامع عنوان کردند که برای تقویت دیوارها و بهبود عملکرد دیوارها در هنگام زلزله، استفاده همزمان از میلگرد بستر و “وال پست” های قائم و عمودی در دیوار را پیشنهاد دادیم؛ به طوری که برای جدا کردن دیوارها از قاب پیرامونی، از مقاطع ناودانی منقطع و نبشی استفاده کردند و از این روش، دیوار از طرف تیر و ستونهای اطراف آسیب ندید و همچنین این اجزا سبب پایداری دیوار در جهت خارج کردن از صفحه شد.
دیوار با میلگرد بستر و وال پست و بدون آن
ایشان اضافه کرد: در ادامه میلگردهای بستر در رجهای دیوار قرار میگیرند که باعث افزایش سختی و مقاومت خارج از صفحه دیوارها میشوند.
محققان این طرح، برای اطمینان از روابط استفاده شده و نحوه مدل سازی دیوارها در این مطالعات از آیین نامه های معتبر جهانی از جمله ASCE۰۷-۲۰۱۶، Eurocode ۶ و آیین نامه لرزهای استرالیا و همچنین آیین نامههای داخلی (استاندارد ۲۰۰۸)، نشریه ۷۲۹ و مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان استفاده کردند.
اضافه بر آن برای بررسی جامع و دقیق، دیوارهای مهار شده با وال پستها و میلگردهای بستر، حالتهای مختلفی با شرایط متفاوت (دیوار بدون بازشو، با بازشو و شرایط مرزی متفاوت) تحت نیروهای باد و زلزله قرار گرفتند، ضمن آنکه حدود ۸۰۰ مدل در این طرح مورد بررسی قرار گرفت و تقریبا تمامی پارامترهای موثر مورد مطالعه قرار گرفت.

خرید میلگرد بستر از تولید کننده
میلگرد بستر براتلو با بیش از ۱۴سال سابقه خدمت، باکیفیت ترین نوع میلگرد بستر را تولید می کند.
قشلاقی خاطر نشان کرد: همانطور که در عکس بالا دیده می شود، با گذاشتن وال پست، ظرفیت باربری دیوار در جهت خارج از صفحه تا ۸۰ درصد افزایش مییابد و همچنین دیوار رفتار شکل پذیری خواهد داشت که در “مود” فروریزش دیوار نیز موثر است. اما نکتهای که حائز اهمیت است، این است که زمانی تنها از وال پست در دیوار استفاده میشود و میلگردهای بستر حذف میشوند، رفتار دیوار چندان تغییر نمیکند و این بر خلاف گفتهها و ادعای برخی از فعالان صنعت ساختمان است.
وی ادامه داد: بعضی اوقات در جلسات و تبلیغات شرکتها دیده شده است که گفته اند: تنها با گذاشتن چند وال پست در دیوار، معجزه ای رخ خواهد داد و تمام مشکلات دیوارها حل خواهد شد، اما همانطور که در تصویر بالایمشخص است، وال پستها و میلگردهای بستر با ملاحظات مشخص و جزئیات اجرایی صحیح، در بهبود عملکرد دیوار موثر خواهند بود.
این محقق حوزه صنعت ساختمان، اضافه کردند که: در این طرح، دیوارها با طول و ضخامت متفاوت مورد بررسی قرار گرفتند و مشاهده کردیم که با قرار دادن وال پستهای قائم و افقی در طول و ارتفاع دیوار و میلگردهای بستر در رج دیوار، با جزئیات اجرایی مناسب به طور میانگین ظرفیت باربری دیوار تقریبا ۷۰ درصد افزایش مییابد و حتی در بعضی دیوارها، افزایش ۱۶۰ درصدی نیز به وجود آمده است و باعث افزایش شکل پذیری و بهبود مود شکست دیوارها میشوند.
خرابی دیوارها در حالت بدون میلگرد بستر بیشتر است!

در تصویر فوق میتوان گفت که رفتار رفت و برگشتی زلزله، عملکرد اجزا را بهتر نشان میدهد و خرابی دیوارها در حالتهای بدون میلگرد بستر بیشتر است. در واقع میلگردهای بستر تاثیرگذاری بیشتری از وال پستها دارند که باید این موضوع در صنعت سازه بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
ناطقی الهی، عضو هیات علمی این پژوهشگاه نیز تاکید کرد: با استفاده از وال پستها و میلگردهای بستر با جزئیات اجرایی مناسب علاوه بر بهبود عملکرد دیوارها، از هزینههای بهسازی و ترمیم بعد از زلزله کاهش مییابد و همچنین موجب کاهش خسارات و تلفات مالی و جانی در زلزلههای آینده در کشور خواهد شد. کما اینکه قیمت میلگرد بستر نیز بسیار مقرون به صرفه است.