بلوک‌های دیوارچینی، اجزای اساسی در صنعت ساختمان‌سازی هستند که در ساخت دیوارهای مختلف به کار می‌روند. این بلوک‌ها در انواع متنوعی تولید می‌شوند و از مواد مختلفی ساخته می‌شوند. یکی از ویژگی‌های مهم در انتخاب بلوک، وزن آن است؛ برخی بلوک‌ها با استفاده از مواد سبک‌تر، وزن کمتری دارند و به عنوان بلوک‌های سبک شناخته می‌شوند. نوع بلوک و ساختار آن، عاملی کلیدی در تعیین مقاومت و کیفیت دیوار است، بنابراین انتخاب بلوک مناسب برای هر نوع دیوار، امری ضروری است.
در این مقاله، قصد داریم انواع مختلف بلوک‌های دیوارچینی را مانند هبلکس، سیمانی، سفالی، لیکا و لیپر معرفی کنیم و به بررسی جزئیات و کاربردهای هر کدام بپردازیم. همچنین، نکات مهمی را در رابطه با دیوارچینی با این بلوک‌ها، هزینه‌های مرتبط با آن، و راهنمایی‌هایی برای خرید این مصالح ارائه خواهیم کرد. علاوه بر این، روش‌های مهار بلوک‌ها با استفاده از وال پست منقطع و میلگرد بستر را مورد تحلیل قرار می‌دهیم تا تصویری جامع از این فرآیند ارائه دهیم.
دیوارچینی یا تیغه چینی چیست؟
در صنعت ساخت و ساز، دیوارچینی روشی اساسی برای شکل‌دهی به فضاهای داخلی و خارجی ساختمان است. این فرایند شامل استفاده از بلوک‌های مخصوصی به نام بلوک‌های دیوارچینی است که به همراه سایر مصالح، فضاهای مورد نظر را احاطه می‌کنند. دیوارچینی نه تنها در ایجاد جداسازی‌های فضایی نقش دارد، بلکه در تقسیم فضاهای داخلی به بخش‌های منظم و مجزا نیز کاربرد دارد.
اجرای این تکنیک ساختمانی، پس از تکمیل فونداسیون و ساختار اصلی ساختمان، شامل نصب ستون‌ها، تیرها و سقف، صورت می‌گیرد. بلوک‌های دیوارچینی در طرح‌ها و اندازه‌های متنوعی موجود هستند و انتخاب نوع مناسب آنها، بر استحکام و دوام دیوارها تأثیرگذار است. این بلوک‌ها با وزن‌های مختلف، امکان طراحی و ساخت دیوارهایی با ویژگی‌های متفاوت را فراهم می‌کنند.
بلوک دیوارچینی چیست؟
دیوارچینی، هنر و دانشی است که در آن، بلوک‌های ویژه‌ای برای ساخت دیوارها به کار می‌روند. این بلوک‌ها، با توجه به نوع دیوار و کاربرد آن، در طرح‌ها و مدل‌های متنوعی ارائه می‌شوند. برای مثال، در دیوارهای غیرسازه‌ای، بلوک‌های سبک‌تری استفاده می‌شود که تنها وظیفه پر کردن فضا را دارند و تحمل وزن زیادی ندارند. این بلوک‌های سبک، به دلیل عدم تحمل بار اضافی، تأثیر قابل توجهی بر وزن کلی سازه ندارند.
در مقابل، برخی بلوک‌ها با هدف ایفای نقش عایق حرارتی و صوتی طراحی می‌شوند. این بلوک‌ها، با حفظ انرژی در فصول مختلف، از اتلاف آن جلوگیری می‌کنند. در برخی موارد، به خصوص در سازه‌های خاص، استفاده از بلوک‌های سنگین‌تر و مستحکم‌تر ضروری است. این بلوک‌های مقاوم، باعث افزایش استحکام دیوارها و در نتیجه، افزایش وزن و پایداری سازه می‌شوند.
بهترین بلوک دیوارچینی ساختمان چیست؟
انتخاب مصالح مناسب در ساخت دیوارها، امری حیاتی است، به خصوص با در نظر گرفتن تنوع و کاربردهای مختلف آن. بلوک‌های دیوارچینی، عنصری کلیدی در این فرآیند هستند و در انواع گوناگون تولید می‌شوند تا پاسخگوی نیازهای متنوع ساختمانی باشند. هر نوع بلوک، ویژگی‌های خاص خود را دارد و در بخش‌های مختلف ساختمان، بر اساس نیازهای خاص آن قسمت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برخی از انواع پرکاربرد بلوک‌های دیوارچینی شامل بلوک هبلکس، بلوک لیکا، بلوک پوکه معدنی، بلوک سیمانی، بلوک بتن گازی، بلوک لیپر و بلوک سفالی هستند. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر هر کدام از این بلوک‌ها و مزایای آنها خواهیم پرداخت.
بلوک دیوارچینی لیکا
بلوک‌های ساختمانی منحصر به فردی وجود دارد که از دانه‌های لیکا، نوعی رس منبسط، ساخته شده‌اند. این دانه‌ها با مخلوطی از آب و سیمان در قالب‌هایی به نام بلوک لیکا قرار می‌گیرند و به دو شکل توپر و توخالی تولید می‌شوند.
ویژگی بارز بلوک‌های لیکا، تخلخل بالا و سبک‌تر بودن آنها نسبت به بتن نیمه‌سبک است. طراحی این بلوک‌ها به صورت چند جداره است، و مدل سه جداره آن به‌ویژه در ساخت دیوارهای خارجی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزیت دیگر بلوک لیکا، مقاومت و دوام فوق‌العاده آنها است که آنها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت و ساز تبدیل می‌کند.
بلوک دیوارچینی هبلکس
بلوک‌های هبلکس، یکی از انتخاب‌های محبوب در صنعت ساخت‌وساز برای دیوارچینی هستند. این بلوک‌ها با استفاده از بتن متخلخل، نه تنها استحکام و مقاومت بالایی ارائه می‌دهند، بلکه وزن سبکی دارند. ویژگی بارز این بلوک‌ها، عایق حرارتی بودن آنهاست که باعث کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها می‌شود.
بلوک‌های هبلکس در ابعاد مختلف، از جمله ارتفاع ۲۵ سانتی‌متری، ضخامت ۷ تا ۵۰ سانتی‌متری و طول ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متری، در دسترس هستند، که انعطاف‌پذیری زیادی در طراحی دیوارها فراهم می‌کند. علاوه بر این، این بلوک‌ها به دلیل سازگاری با محیط زیست، گزینه‌ای پایدار و دوستدار طبیعت محسوب می‌شوند.
بلوک دیوارچینی سیمانی
بلوک‌های سیمانی، عناصری ضروری در صنعت ساخت و ساز هستند که در ساخت دیوارهای سازه‌ای و غیرسازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بلوک‌ها در دو نوع اصلی، سبک و سنگین، تولید می‌شوند و تنوعی گسترده در ساخت و طراحی ارائه می‌دهند. بلوک‌های سیمانی سنگین، از شن و ماسه طبیعی رودخانه‌ای ساخته می‌شوند و به دلیل چگالی بالای خود، حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب، به عنوان بلوک‌های معمولی یا ماسه‌ای شناخته می‌شوند.
در مقابل، بلوک‌های سیمانی سبک، گزینه‌ای ایده‌آل برای طراحی دیوارهای داخلی و سقف‌ها هستند. این تنوع در بلوک‌های سیمانی، انعطاف‌پذیری زیادی در ساخت و ساز فراهم می‌کند و به معماران و سازندگان اجازه می‌دهد تا بر اساس نیازهای خاص پروژه، انتخاب‌های مناسبی داشته باشند.
بلوک دیوارچینی سفالی
بلوک‌های سفالی، مصالح ساختمانی پرطرفداری هستند که در دیوارچینی، به ویژه در قسمت‌های غیرسازه‌ای ساختمان، کاربرد وسیعی دارند. این بلوک‌ها در ساخت دیوارها و سقف‌های تیرچه بلوک بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و از ویژگی‌های برجسته آنها، استحکام و مقاومت بالا است.
یکی از مزایای قابل توجه بلوک‌های سفالی، مقاومت در برابر آتش و عایق بودن آنها در برابر حرارت است. این مصالح مقرون به صرفه بوده و تنها محدودیت آنها، وزن سنگین آنهاست که می‌تواند بار مرده ساختمان را افزایش دهد.
بلوک دیوارچینی لیپر
بلوک لیپر، یک انتخاب هوشمند در صنعت ساخت و ساز است که با استفاده از مواد منحصر به فرد، مزایای متعددی را ارائه می‌کند. این بلوک از پوکه‌های پرلیت تشکیل شده است که ساختار سبک و متخلخل آن، وزن بلوک را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. به همین دلیل، لیپر در دسته بلوک‌های سبک صنعتی قرار می‌گیرد و برای کاربردهای مختلف مناسب است.
علاوه بر وزن کم، بلوک لیپر دارای ویژگی‌های برجسته‌ای است. این بلوک به عنوان یک عایق حرارتی قوی عمل می‌کند، که آن را برای ساخت دیوارهای خارجی و داخلی ایده‌آل می‌سازد. همچنین، لیپر غیر قابل اشتعال است و در برابر آتش مقاوم می‌باشد، که آن را به گزینه‌ای ایمن برای ساختمان‌ها تبدیل می‌کند. مقاومت بالای این بلوک در برابر زلزله نیز آن را به انتخابی مطمئن در مناطق زلزله‌خیز تبدیل کرده است.
انعطاف‌پذیری بلوک لیپر در کاربردهای مختلف، آن را به انتخابی محبوب در صنعت ساخت و ساز تبدیل کرده است. این بلوک می‌تواند در بخش‌های مختلف سازه، از جمله دیوارها، سقف‌ها و حتی عایق‌بندی استفاده شود، و به طور موثر به نیازهای متنوع پروژه‌های ساختمانی پاسخ می‌دهد.
مهار بلوک دیوار در برابر زلزله با وال پست منقطع در ساختمان بتنی و فولادی
وال پست منقطع، روشی نوآورانه در مهندسی زلزله است که به بهبود مقاومت و استحکام ساختمان‌ها در برابر لرزش‌های زمین کمک می‌کند. این تکنیک در سازه‌های بتنی و فولادی به کار می‌رود و هدف آن تقویت اتصال میانقاب‌های غیرباربر به اسکلت اصلی ساختمان است. میانقاب‌ها، دیوارهایی هستند که فضای بین قاب‌های سازه را پر می‌کنند و به دو صورت فلزی یا بتنی ساخته می‌شوند. این عناصر سازه‌ای، نقش مهمی در حفظ استحکام ساختمان در برابر نیروهای خارجی دارند.
با استفاده از وال پست منقطع، می‌توان بلوک‌های دیواری را که در میانقاب‌ها به کار می‌روند، تقویت کرد. این روش، دوام و پایداری دیوارها را افزایش می‌دهد و در نتیجه، ایمنی سازه در برابر زلزله بهبود می‌یابد. در اجرای این تکنیک، از قطعات فلزی منقطع، میلگردهای افقی و عمودی، و سایر مصالح ساختمانی استفاده می‌شود تا یک سیستم مقاوم در برابر نیروهای وارده ایجاد شود. این روش اجرایی، مورد تأیید آیین‌نامه‌های ساختمانی بوده و به عنوان راهکاری مؤثر در صنعت ساخت و ساز شناخته می‌شود.
نکات مهمی دیوارچینی
روش وال پست منقطع و میلگرد بستر، تکنیکی کارآمد در تقویت و مهار دیوارها در برابر زلزله است که در سازه‌های بتنی و فولادی به کار می‌رود. این روش، اتصال میانقاب‌های غیرباربر را به بخش‌های مختلف اسکلت اصلی ساختمان برقرار می‌کند. میانقاب‌ها، دیوارهایی هستند که در داخل یا خارج از ساختمان قرار می‌گیرند و فضای بین قاب‌های سازه را پر می‌کنند. این قاب‌ها، چه فلزی و چه بتنی، نقش اساسی در حفظ استحکام و مقاومت ساختمان در برابر نیروهای خارجی دارند.
در فرآیند دیوارچینی، توجه به جزئیات و فاکتورهای مختلف، تضمین‌کننده کیفیت و دوام دیوارها است.
۱- ابتدا، قائم بودن دیوار از اهمیت بالایی برخوردار است و استفاده از ابزارهایی مانند شاقول، اجرای صحیح آن را تضمین می‌کند.
۲- رج‌های دیوار باید به صورت کاملاً افقی اجرا شوند تا یکپارچگی و استحکام آن حفظ شود.
۳- قفل و بست مناسب بلوک‌ها در دیوارچینی، عاملی کلیدی در استحکام و یکپارچگی دیوار است.
۴- انتخاب بلوک دیوارچینی و ضخامت ملات نیز باید بر اساس نقشه‌های اجرایی و تحت نظارت دستگاه‌های مربوطه انجام شود تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
۵- در مورد بلوک‌های سفالی، خیساندن آنها قبل از استفاده، مانع از جذب آب ملات توسط بلوک شده و به حفظ کیفیت و دوام دیوار کمک می‌کند.
۶- در ساخت دیوارهای باربر، استفاده از بلوک‌های یکسان ضروری است تا استحکام لازم را فراهم کند.
۷- علاوه بر این، اتصال دیوارها به ستون‌های سازه از طریق سنجاقک‌ها، استحکام کلی دیوار را افزایش می‌دهد.
۸- پس از اتمام دیوارچینی، مرطوب نگه داشتن دیوار به مدت سه روز، مرحله نهایی در تضمین کیفیت و دوام آن است.
