دیوارها به عنوان بخشی اساسی از ساختمان‌ها، در افزایش ایمنی و استحکام ساختمان نقش بسزایی دارند. دیوارها از یک ساختار ممتد، یکدست و محکم تشکیل شده اند، جنس آنها از مصالح ساختمانی نظیر آجر، سنگ، بتن، چوب یا فلز تشکیل شده است.
همانطور که می‌دانید، دیوارها عمدتاً جدا کننده ی فضاهای یک بنا هستند و به عنوان محافظ یک فضا عمل می‌کنند. جدا ازین ها دیوار ها ساختاری عمودی دارند و انتقال دهنده ی بار ساختمان به زمین هستند.
اینکه چه مصالحی در یک دیوار استفاده شود، بستگی به نوع استفاده آن دیوار دارد، بر اساس انتظاری که از آن دیوار داریم و اینکه تحت آن شرایط چه عملکردی باید داشته باشد، میتوان دیوارها را مسلح کرد.
دیوارها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
1-دیوار های داخلی: این دیوار ها فضاهای داخلی یک ساختمان را از هم جدا می‌کنند. ۲-دیوار های خارجی: دیوار های خارجی بنا، دیوارهایی هستند که مشرف به کوچه، خیابانند و با هدف جلوگیری از نفوذ سرما و صدا ساخته می شوند.
تقسیم بندی دیوارها بر اساس نوع مصالح مصرفی
تقسیم بندی دیوارها بر اساس مشخصات سازهای
۲-دیوار غیر باربر یا غیر حامل: این دیوار ها فقط تحمل وزن خودشان را دارند و آن را منتقل می کنند.
۳-دیوار حائل: از این دیوار ها جهت مقابله با نیروهای جانبی نظیر حرکت آب، خاک و… استفاده می شود.
۴-دیوار عایق: این دیوار ها عمدتاً وظیفه ی جلوگیری از ورود سرما، گرما، رطوبت و صدا را بر عهده دارند.
دیوارهای بنایی غیرسازه ای
منظور از دیوار غیرسازه ای، دیوارهای غیر باربر و جداکننده (جداگر) است که جهت فضابندی ساختمان از آنها استفاده می‌شود. ضوابط اجرایی این دیوارها باید به نحوی باشد تا در صورت وقوع زلزله، باعث افزایش آسیب‌پذیری ساختمان و ساکنین نشوند.
این دیوار سهمی در تحمل بارهای قائم ندارد و باید با استفاده از عناصر کمکی مطابق با ضوابط زیر، بار جانبی ناشی از وزن خود را تحمل کند.
مهم‌ترین ضوابط خاص این دیوارها مطابق مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان به شرح ذیل می‌باشد:
۱) دیوارهای جداگرمنحصراً به منظور جداسازی فضاهای ساختمان به کار می‌روند. وزن این دیوارها یا مستقیم به‌وسیله شالوده یا با واسطه کف‌ها توسط دیوارهای باربر تحمل می‌شود.
۲ ) برای اتصال اجزای غیرسازهای به اجزای سازهای طرحهای مناسبی باید تهیه گردد که صدمات وارده به اجزای غیرسازهای در اثر تغییر شکل اجزای سازهای حداقل باشد.
۳) حداکثر ارتفاع مجاز دیوارهای غیرسازهای و تیغه‌ها از تراز کف مجاور ۵/۳ متر می‌باشد. در صورت تجاوز از این حد باید با استفاده از مهارهای مناسب، پایداری بیشتری برای دیوار تأمین گردد.
۴) لبه قائم تیغه‌ها نباید آزاد باشد. این لبه باید به یک تیغه و یا یک دیوار عمود بر آن یکی از اجزای سازه و یا عنصر قائم (همانند یک ستونک) که به همین منظور از فولاد (ناودانی نمره ۶ یا نیمرخ فولادی معادل آن)، بتن آرمه و یا چوب ساخته شده است با اتصال کافی تکیه داشته باشد. چنانچه طول تیغه پشت‌بند کمتر از ۵/۱ متر باشد لبه آن می‌تواند آزاد باشد.
۵) درصورتی‌که دیوار سازهای و تیغه متکی به آن به طور همزمان و یا به صورت لاریز و یا به صورت هشت‌گیر چیده شوند، اتصال تیغه به دیوار کافی تلقی می‌گردد ولی چنانچه تیغه بعد از احداث دیوار و بدون اتصال به آن ساخته شود باید در محل تقاطع به نحو مناسبی به دیوار متصل و محکم گردد. در غیر این صورت لبه کناری تیغه آزاد تلقی شده و باید عنصر قائم در این لبه تعبیه گردد. دو تیغه عمود بر هم باید با یکدیگر قفل و بست شوند.
هشت‌گیر را میتوان منحصراً برای اتصال دیوارهای غیرسازهای بکار گرفت. مشروط بر آنکه درزهای بالا و پایین آجرچینی بعدی در محل هشت‌گیرکاملاً با ملات پر شود.
۶) تیغه‌هایی که در تمام ارتفاع طبقه ادامه دارند بایدکاملاً به زیر پوشش سقف مهار شوند؛ یعنی رج آخر دیوار با فشار و ملات کافی یا روشهای مناسب دیگر در زیر سقف مهار شوند.
تقسیم بندی دیوارها بر اساس تحمل فشار
روش تسلیح دیوارها
با توجه به معیارهای گفته شده، نوع مصالح ساختمانی، نحوه مسلح کردن و ایمن سازی دیوارها انجام می‌گیرد.
به صورت کلی برای ایمنی سازی دیوارها اگر به صورت غیرباربر باشند و برای دیوارهای داخلی و پیرامونی ساختمان از آنها استفاده کنیم، طبق آیین نامه ۲۸۰۰ و همین طور پیوست ششم از میلگرد بستر کمک می‌گیریم.
